Opis dialektów polskich | Dialekt małopolski | Łęczyckie | Kultura ludowa (wersja rozszerzona) | Twórczość ludowa w Łęczyckiem

Twórczość ludowa w Łęczyckiem

Alina Kępińska   
Spis treści
Wstęp
Łęczycki strój ludowy
Strój kobiecy
Strój męski
Twórczość ludowa w Łęczyckiem
Legendy o Borucie
Inne legendy łęczyckie
Obrzędowość ludowa
Nagrania dotyczące kultury ludowej Łęczyckiego i ich transkrypcja
Wesele oraz piosenki i przyśpiewki weselne
Obrzędy doroczne: Niedziela Palmowa i Wielkanoc

 


 


 

 


   

 
 

Twórczość ludowa w Łęczyckiem jest różnorodna. Artyści ludowi tworzą rzeźby, instrumenty muzyczne,  wyroby garncarskie i ceramiczne, plecionki z wikliny i słomy, tkaniny i inne wyroby rękodzielnicze, np. znane w regionie chusty kamelowe, wycinanki, pająki, kwiaty z bibuły i inne ozdoby. Ważnym składnikiem twórczości ludowej były pieśni, legendy i opowieści ludowe, dawniej przekazywane z pokolenia na pokolenie, dziś – gromadzone w specjalnych zeszytach, zwłaszcza przez kobiety kultywujące dawną tradycję, jak p. Teresa Sobczak z Bogdańczewa. Wiele z tych utworów, które dotąd przetrwały, dotyczy obrzędowości związanej z zaślubinami.
Znanym artystą ludowym jest Andrzej Dębowski z Piątku, który za pomocą niewielkiego kozika, rzadziej dłut już od 50 lat rzeźbi przede wszystkim ptaki w drewnie lipowym, wierzbowym i topolowym. Jego ptaki mają wierne naturze kształty i rozmiary oraz charakterystyczną barwę. Spod rąk rzeźbiarza wychodzą ponadto większe formy, jak diabły, anioły, figury różnych postaci – już to bartnika czy rybaka, już to handlarki czy wiejskiej dziewczyny, a także szopki. Wszystkie zyskują uznanie na licznych konkursach i wystawach. Dwie rzeźby ptaszków siedzących na drzewie zdobią też wydany w 1960 r. zbiór Legendy łęczyckie, zebrany i opracowany przez Jadwigę Grodzką. W zbiorze tym zamieszczone są też prace Ignacego Kamińskiego, specjalizującego się zwłaszcza w rzeźbach Boruty, który przedstawiany jest przez artystę ponadto w dość nietypowej formie artystycznej, mianowicie na rysunkach rytych nożykiem w desce. Znany łęczycki diabeł jest też przedmiotem prac Wacława Czerwińskiego. Spuścizna obu rzeźbiarzy zawiera ponadto figury kobiet, czarownic, skrzypków czy zwierząt – ptaków, psów. Każdy z rzeźbiarzy tworzył też prace o tematyce religijnej – szopki, figury Jezusa Ukrzyżowanego. Autorem bardzo ciekawej rzeźby „Męka Pańska” jest natomiast Piotr Strugiński. Wiele rzeźb ludowych, w tym przedstawiające Borutę i inne łęczyckie diabły zgromadziło Muzeum w Łęczycy.
Oprócz wspomnianych już opracowań o sztuce ludowej Łęczyckiego dwa artykuły na ten temat zawiera numer „Literatury Ludowej” z 1962 r., poświęcony Sieradzkiemu i Łęczyckiemu (Dekowski 1962: 26-29; Grodzka 1962: 30-32)

 

 Wersja podstawowa

 
 
 
 

 

 

ISBN: 978-83-62844-10-4 © by Authors. Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Operacyjny: „Dziedzictwo kulturowe / Kultura ludowa”). Wykonanie: ITKS