Opis dialektów polskich | Dialekt mazowiecki | Mazowsze bliższe | Kołbielszczyzna | Geografia regionu

Geografia regionu

Katarzyna Sornat

Położenie

Region kołbielski położony jest w południowo-wschodniej części Mazowsza, ok. 40 km od Warszawy. Na wschodzie sąsiaduje on z Podlasiem, na zachodzie z doliną Wisły, zaś cały region leży w dorzeczu malowniczej rzeki Świder, stanowiącej prawobrzeżny dopływ Wisły, z ujściem pod Otwockiem.

Stolicą regionu kołbielskiego jest gmina Kołbiel, położona w zachodniej części województwa mazowieckiego. Od północy graniczy ona z gminą Wiązowna i Mińsk Mazowiecki, od wschodu –z gminą Siennica, od południowego wschodu –z gminą Pilawa, od południowego zachodu –z gminą Osieck, zaś od zachodu –z gminą Celestynów. Główny ośrodek gminy stanowi wieś Kołbiel. Jako centrum administracyjno-usługowe, Kołbiel jest oddalona o ok. 15 km od Otwocka, 17 km od Mińska Mazowieckiego i ok. 49 km od Warszawy. Przez teren gminy przebiega droga krajowa Nr 17: Warszawa - Lublin - Zamość - Hrebenne oraz droga krajowa nr 50: Sochaczew - Siedlce - Terespol.

Gminę Kołbiel zamieszkuje ok. 8000 osób, a jej powierzchnia wynosi 106 km². Lasy zajmują około 19,9 %, użytki rolne – 71,5 %, tereny zabudowane, zaś drogi i nieużytki – ok. 8,6 %.

Aspekt przyrodniczy

Około 1/4 całej powierzchni gminy zajmują tereny predysponowane do użytkowania turystycznego i rekreacyjnego. Atrakcję regionu kołbielskiego stanowi niewątpliwie jego bogata szata leśna: duże zalesienie, ciekawe okazy drzew i podszycia leśnego. Na terenie gminy znajdują się 2 rezerwaty przyrody, które wchodzą w obręb Mazowieckiego Parku Krajobrazowego.

Rezerwat przyrody„Świder” został utworzony w celu zachowania naturalnego charakteru Świdra i jej dopływu – rzeki Mieni. Rzeka Świder w wielu miejscach przypomina rzeki podgórskie, tworząc liczne zakola i przełomy z wodospadami. Utrzymując II klasę czystości wody, Świder jest jedną już z nielicznych, najczystszych rzek Mazowsza. Chroniona wraz z przyległymi terenami jako rezerwat, daje schronienie rzadkim gatunkom zwierząt –głównie ssakom wodnym i licznym gatunkom ryb, stanowiąc przy tym korzystne warunki dla rozwoju bazy rekreacyjnej.

Rezerwat przyrody „Bocianowskie Bagno”, którego niewielka część leży w gminie Kołbiel. Znaczny jego obszar leży w granicach administracyjnych gminy Celestynów. Ponadto, na terenie gminy znajduje się 19 pomników przyrody w tym: 17 pojedynczych drzew, 1 grupa drzew i 1 głaz narzutowy. Spośród wartościowych obiektów przyrodniczych objętych ochroną znalazło się także 6 zabytkowych parków:

v park w Kołbieli z pocz. XIX w.,

v park w Dobrzyńcu z końca XIX w.,

v park w Radachówce z II poł. XIX w.,

v park w Rudnie z I poł. XIX w.,

v park w Rudzienku z I poł. XIX w.,

v park w Sufczynie z I poł. XIX w.

Źródło:

1. Strona internetowa serwisu gminy Kołbiel: http://www.kolbiel.pl/

2. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kołbiel 2007 – 2013 z dnia 29 lutego 2008 roku.