Opis dialektów polskich | Dialekt śląski | Dialekt wczoraj i dziś | Pierwotne granice śląskiego regionu

Dialekt śląski wczoraj i dziś

Izabela Winiarska   
Spis treści
Dialekt śląski wczoraj i dziś
Pierwotne granice śląskiego regionu
Przedsłowiańscy mieszkańcy Śląska
Plemiona słowiańskie
w okresie przedpiastowskim
Pierwotne granice wewnątrzetniczne
Pochodzenie nazwy Śląsk
Śląsk jako kraina historyczna.
Polityczne granice Śląska.
Powstanie podregionów
Osadnictwo na Śląsku
Kultura literacka na Śląsku w języku polskim
Języki urzędowe na Śląsku. Uwagi
Spory o status śląszczyzny

Pierwotne granice śląskiego regionu

Wododziały często stawały się granicami dialektów, gdyż pierwotne osadnictwo posuwało się przeważnie wzdłuż szlaków wodnych. Śląsk to kraina leżąca w dorzeczu górnej i środkowej Odry, a jej granice wyznaczają działy wodne między Odrą i Wisłą na wschodzie, Odrą i Wartą na wschodzie, północy i północnym zachodzie, Nysą Łużycką i Sprewą, Odrą, i Łabą od zachodu, Odrą, Morawą oraz Wagiem (na południu i południowym zachodzie). Od południa zaporą są Sudety. Śląsk nie stanowi obszaru o jednorodnych warunkach geograficznych. Krajobraz regionu zmienia się: tereny górzyste od południa, przechodzą w obszary wyżynne, a te przecięte są pasmem obniżeń terenu wzdłuż doliny Odry, część północną Śląska zajmują rozległe równiny. Znaczne zróżnicowanie warunków geograficznych, klimatycznych i osadniczych, zwłaszcza w części górzystej i wyżynnej, sprzyjało rozczłonkowaniu gwarowemu Śląska.

 
następny artykuł »
 
 
 
 

 

 

ISBN: 978-83-62844-10-4 © by Authors. Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Operacyjny: „Dziedzictwo kulturowe / Kultura ludowa”). Wykonanie: ITKS