Tekst gwarowy — Czumsk Mały 1

Tekst nagrała Dagmara Dusińska i Jolanta Karaś (8.12.2007), wstępny zapis – Iwona Konopińska, weryfikacja zapisu i opracowanie – Halina Karaś.

Stanisława Tyburska Stanisława Tyburska

Informatorka: Stanisława Tyburska, ur. w pobliskiej wsi Skudzawy (ale znajdującej się już na obszarze sąsiedniej gminy Skrwilno). Mąż – Stanisław Tyburski – pochodzi z Czumska Małego. Pani Stanisława całe dorosłe życie spędziła w Czumsku. Oboje z mężem pracowali na roli. W rozmowie bierze udział sąsiadka Pani Lucyna Nowatkowska (ur. w niedalekiej wsi Zamość).

 

 

 

 

Do żywienia. Rzęsa, taka rzęsa, to po wodzie pływa to, nie. Ji sie tego graberkamy, no, nagrabiło, tak samo, kaczkóm. A to pasza taka, no. A u nas jeszcze jak ten, to tak zwany był kaczeniec. I my wchodzilim we wode, to take było bujawisko, takie o matko, by czowiek tam wpad. To tego pijawki to nam sie tak poprzilepsiały do tych nóg, to później takem kijkiem jak powychodzilim, to te pijawki sobie pozgarnalim. To takie zielsko, ale to sie nazywało kaczeniec. Ji my to zbieralim tyz całe kosze ji na maszine, i dla śwyni było to. (...) Pijawki to eszce su, chiba nie już tera, ja mniała nawe do dzionsów przi^ystawiane pijawki. (...) To na dziuⁿsła. (...) Pijawke w kieliszek ji trzimali. Pijawka sie przipieła ji jak te krew sie napiła, to taka gruba. A jusz jak sie opiła ty krwi, to odleciała sama, no, bo już była gruba. (...) Wszistkie jakie zielska, te krwawniki ile sie narwało, takie zielsko, to dla jendyków, dla jendyków tylko przeważnie. Po mniedzach sie chodziło. Tera to by nie chciały, bo majo pasze przecież. Kiedyś co aby żitko było, innego nic.(...) Albo ^łolej jak wybijali, nie. (...) Olej, to sie siało ten len, to taka roślina przyduża, takie pałeczki mniało. Ale to było dużo pracy koo niego, bo to ten len sie wyrwało, sie rozpościerało takiemy rządkamy. Później sie to takie snopeczki wiązało, zbierało, jak usech i później dopieru to cepami sie móciło. Takie cepy były do mócenia, nie żadna maszina ji to sie odbijało to. Nieraz skrzydlakem takem od gęsi, takie skrzydło całe ji to na rzeszocie tak krążyli, takie sita duże mnieli. (...) Ji chodzili, ji wybijać tam, nie każdy mniał takie cóś, żeby to zieło sie no te ziarka ji tam późnij ten olej z tego leciał.