Kultura ludowa

Prace domowe

Wodę nosiło się ze studni, najpierw ze studni z żurawiem, a później już ze studni na korbę, albo w jednym wiadrze, albo na nosokach.

O studni z żurawiem opowiada p. Irena Ciećko z Sitnicy.

Informacja: jeśli nie możesz odsłuchać nagrania, skorzystaj ze wsparcia znajdującego się na stronie Adobe)

A studnia z żurawiem jeszcze była? To była u nos, była. Ale niedowno.

Jak ona wyglądała? A żyraw [!] to tak wyglądo. Wbijo sie taki duży koł z takiym… takiym ^łotworkiym, jak gdyby taki było drzewo, przewiercane było czymś, no… świderkiym, i do tego takie wielkie, długochne drzewo sie wkładało, do tego, i tam tyz sie to drzewo prze… było przebite świderkiem przewiercane, i drut, i to na tym drucie to chodziło. No i zaraz tako długochno tyka z takim uchwytym na k^ło^ujcu, co sie przyczepiało wiadro, no i to za to wiadro sie cióⁿgło, to tyn żyraw sie nacióⁿgoł i do studnie, a jak to to cióⁿgnół do góry, bo na kóńcu u tego drzewa był przywiuⁿzany kamiyj. I tyn kamiyj troche pómogoł wiadro w^łody wyciągnąć.

O pracach domowych – praniu i prasowaniu opowiada Irena Ciećko z Sitnicy.

Informacja: jeśli nie możesz odsłuchać nagrania, skorzystaj ze wsparcia znajdującego się na stronie Adobe)

A później łachy jak się prało? Normalnie we w^łodzie, we w^łodzie sie juz prało.

Ziemia biecka - prace domowe Studnia na korbę w Sitnicy Ziemia biecka - prace domowe Nosoki do noszenia wody Ziemia biecka - prace domowe Procka Ziemia biecka - prace domowe Weronika Karaś pokazuje prockę Ziemia biecka - prace domowe Dawne żelazko Ziemia biecka - prace domowe Dawne żelazko Ziemia biecka - prace domowe Żelazko, naczynia. Ze zbiorów Sądeckiego Parku Etnograficznego

Opowiedzcie o tej desce, co do prania służyła. Jak prać. We wodzie, ale jak? No i we wodzie, no i to tak sie ryⁿkami szuwało po tyj… po tyj desce tym materiałem i to sie tak tak prało. A jak się ta deska nazywała? No tego to nie powiym. A to chyba proczka? Chyba proczka. No bo to jest to to to było takie małe, ale to takie twardsze to na tyj drugiyj desce prali. Tyz chyba proczka była. To taka była decha i na nogah_^łoparli takie buły zwyrzynane takie cioły [?]. Na tym to tak prali, to tak tarli, tarli, tarli.

A jakiegoś mydła używali? Mydła używali to tego… Mydło używali. Niy mydła ino sody. A, sode do tego używali. To to pio… to pewnie ta soda bie^yliła. ^łOdgryzała te wszystkie takie kólory ciymne. To pewna… To tak, no nie widziałam.

Informacja: jeśli nie możesz odsłuchać nagrania, skorzystaj ze wsparcia znajdującego się na stronie Adobe)

A czym prasowali? Zelozkiem. A żelozkiem prasowali, a żelo… do żelozka napolili drzewnego wyngla i ten wyngiel kładli do tego żelozka, i to sie tag_nagrzewało i tym prasowali. Jak troszke ten ^łogiyj przygasał, to huśtali i rozrobiali w tym żelozku to… ten ^łogiyj, grzoło i dali prasowali.

To jak to żelozko nazywali? Z czym? Żylozko normalnie.

A „z duszą” nie gadali? A my my miały na… tylko na wyⁿgiel, a ^ło duży [!] to jo nie widziałam takiego. Na dusze to pewnie było takie… jak sie na… ^łotwierane i nagrze^ywali taki kawołek żelaza. Takie cosi, to była ta dusza do tego żelozka, ale jo tego nie pamiyntom. My że go… pamiyntom na wę^ygiel drzewny na przykład ^ło.

To maglorka, to jak to wyglądało ta maglorka do prasowania łachmanów? No to ukrę^ycili ten… na kołek te szmate jaką tam mieli, na ławke i wio… I tak chyba tak turlilikali [?] I pokręcili tym, przykryli tom deskóm i wio, i wio! Jak przejechali, to wracali i znów to samo. I sie tag_nawijało widocznie samo ^łod siebie, z jednego kóńca na drugi kóniec. Na okręgło było.