Leksykon terminów

Leksykon terminów i pojęć dialektologicznych



Halina Karaś

Powrót do listy haseł

Wałczenie

Wałczenie. Wałczeniem określa się zmianę spółgłoski ł przedniojęzykowo-zębowej w u tylne, zwane u niezgłoskotwórczym, polegającą na zaniku zwarcia zębowego i artykułowaniu spółgłoski za pomocą samych warg. Zmiana ta to wynik tendencji do uproszczenia artykulacji. Zaszła ona na przełomie XVI/XVII wieku i początkowo była uważana za cechę wymowy chłopskiej, gwarowej, jednakże w XVIII i XIX wieku upowszechniła się w języku ogólnym. Na przełomie XIX/XX wieku wymowa u zostaje uznana za poprawną w mówionych stylach języka ogólnego (potocznym, kulturalnym, oficjalnym), taka też wymowa dominuje w dialektach ludowych. Pozostałości wymowy ł przedniojęzykowo-zębowego występują dziś przede wszystkim w języku ludzi pochodzących z kresów oraz w gwarach pogranicza wschodniego (polsko-białoruskiego i polsko-ukraińskiego) oraz polsko-czeskiego i polsko-słowackiego na południu. Por. Spółgłoski przedniojęzykowe.

 

Powrót do listy haseł
 
 
 
 

 

 

ISBN: 978-83-62844-10-4 © by Authors. Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Operacyjny: „Dziedzictwo kulturowe / Kultura ludowa”). Wykonanie: ITKS