Tekst gwarowy — Rudna 1

Tekst nagrały Marta Osińska i Wioleta Sawicka, 29.12.2007. Przepisała Aleksandra Krawczyk-Wieczorek, weryfikacja zapisu i opracowanie - Irena Harasimowicz.

Ur. w Witorówku (pow. pilski, gm. Łobżenica) w 1927 r. Rodzice pochodzili z Wiktorówka i z Rudna, byli rolnikami. Informatorka ukończyła 4 lata szkoły podstawowej, przez rok chodziła do szkoły niemieckiej. Pracowała w gospodarstwie, nie podróżowała.

Wieś była w zaborze niemieckim, przez pewien czas większość mieszkańców znała język niemiecki.

A ja wieⁱnc tak z nimiecka gadałam, bo ja do szkoły chodziłam nimieckiej pół roku, nie. A mama tu wieⁱncy, tyściowa tu wieⁱncy z nimiecka, bo tu byli tu te te tereny już takie… jak sie mówi. No i tak że mi^y więcyj z nimiecka gadali, no i mie to tak bardzo ułatwiło. I ona sie cieszyła, że mi będziem mogli obie sie zawsze porozumić, ni. I my wiesz gadali, wieczorami sidzieli dom… stare dawne dzieja [!]. A ja lubiłam tak starze^ych ludzi słuchać, to bardzo, nie. No i tak jakoś żeśmy sie zżyli, ona te^yż taka zadowolona była, ona mówi: wieⁱsz ty co, ja nigdy nie myślałam, że ja tak, na taką synową trafie. A ja żem… bardzo szanowałam starzych ludzi. A i myⁱ znowu obie sidziały koło pieca i znowu sobie gawędzili po swojeⁱmu, ni. No a ten nasz mały usiadł w środek między nas i tak słucha, jak babcia opowiadała. On lubił słuchać, bardzo lubił słuchać, jak babcia powiada, nie. A ón te^yż już kapował tylo po niemiecku, taki jeden mały był… srulek, nie. Ale kiedyś dałam list, że… mama dała list i mówi: wieⁱsz ty co, do męża mego, nie, mówi: Leon, jedziesz do Zoobrzynicy [?], wyjdziesz, wyjślesz ten list. Ja, na poczcie, do córki, nie, bo ona w Krzyżu była. A on mówi: no pewnie, że moge wisłać, ni. No i teraz siedzim tak obie koło pieca, a mama mówi: kto wieⁱ, czy ten Lejon… Lejon było imie, Leon, to ona Lejon z nimiecka, ni. Kto wie, czy on ten list wisłał, nie. A tyn nasz mały siedzi i patrz, przecież on już umiał zrozumić po nimiecku, ni. I mówi: mamusia, ja poliece. Ta marinarka wisi taka kraciata zielona, nie, no. Ta wisi na krzesełku, ja jo [?] zobacze w kisze^yni, czy ten list jest wyⁱsłany, czy jest. Przyⁱszed, mówi: ja, list już jest wyⁱsłany, mówi, nie. Tam nic nie było, mówi, w kiesze^yni, nie. No i tak jakoś żeśmy tego i… żeśmy wiedzieli, że on już pojmuje po nimiecku, ni. Już chwyⁱtał nijedne słowa i to… cieszyłam sie te^yż. I on mówi tak. Mówi: babcia, alie jak tero bynio [?] tak oba, mówi, jak tero bynio mamusia z tatusiem rozmawiać po niemiecku, nie, to ja już bede wiedzieć. A jak przyjdzie Gwiazdor, tedy oni wincej po nimiecku gadajo. Wtedy… Ni widział, o co chodzi, a on już cosz kapował, o co chodzi, nie. No i ja mówie… Tera, wiesz do sz… [?] ja mówie, jak my mamy gadać, ja mówie, już teraz po nimiecku ni możesz nic mówić, bo już ten mały zrozumie wszystko. I ona zaczęła sie śmiać… A sie tak cieszyła, mówi: ja sie tak ciesze, że to dziecko zrozumi po nimiecku, nie.