Leksykon kaszubski

autor: Jerzy Treder, redakcja i digitalizacja: Małgorzata Klinkosz

 

 

ONOMATOPEICZNE WYRAZY W KASZUBSZCZYŹNIE (kasz. ònomatopejowé słowa) nierzadko są podstawą tworzenia nowych wyrazów, np. ajkùla ‘stara panna’ od ajkac ‘głaskać’; aùka ‘krew, ból, rana’ od aù(a) ‘wyrażenie bólu’; baszk ‘źrebię’ (pn.) od basz! ‘zawołanie owiec’; cziwùt! ‘naśladowanie głosu czajki’ i cziwùt (pd.) i cziwùtka ‘czajka’ (śr.), fitac ‘piszczeć’, fita ‘gąsię’, fitka ‘gąska’ od fit! ‘wykrzyknik naśladujący głos gęsi’, ‘wabienie gęsi’ (Luzino, Strzebielino);w języku dziecięcym hija ‘koń’, hijkac ‘powozić, jechać końmi’ od hija ‘wykrzyknik zachęcający konia do ruszenia’; liwùśka ‘gąska’, liwùsiek ‘gąsior’ od liwi ‘wabienie gęsi’ (Zabory); misk ‘kotek’ od mis, mis! i mi, mi! ‘wabienie kota’; pila ‘gęś’, pilka ‘gąska’ od pil! ‘wyraz, którym przywołują gęsi’; sys(k) ‘źrebak’ od sys! ‘wykrzyknik, którym wabią źrebaka’; trulôcz ‘żuraw’ od głosu tru lu; wùlka ‘gąska od wùl! wabienie gęsi’.