Składniowe konstrukcje imiesłowowe są w gwarach rzadkie. Najczęściej występują konstrukcje z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi. Imiesłowy przymiotnikowe bierne na ‑n‑ mogą tworzyć nie tylko stronę bierną czasowników, ale i bierne, zwykle nieosobowe, konstrukcje składniowe, np. wszystko przedane; tyle pobudowano. Imiesłowy na ‑t‑ występują w funkcji przydawki lub orzecznika, por. w tym worku jest pierze darte; dawni krzesła były gięte; również w znaczeniu niedokonanym: ten koń musi być znowu kuty. Imiesłów przymiotnikowy czynny na ‑ący jest używany (o ile w ogóle występuje) na ogół w roli orzecznika – ten pies jes już taki szczekający. Częściej jednak zamiast składniowych konstrukcji imiesłowowych, typu widzi ten stojący drąg używa się zdań podrzędnych, por. widzisz teyn drąg, co tam stoi. Imiesłowy przysłówkowe w gwarach są osobliwością (zdarzają się głównie w wypowiedziach najstarszego pokolenia) i występują w znaczeniu okoliczników sposobu, por. Jak będziesz mówiuł paocierz leżeycy, to Pan Jezus bydzie cie słuchaoł śpięcy. Niekiedy w tej samej funkcji używa się imiesłowów na ‑ący, np. powiedział, ale bojący ‘ze strachem’. Prawie zupełnie brak imiesłowów przysłówkowych na ‑ąc oraz ‑wszy, ‑łszy. Wyjątkowo imiesłowy na ‑ąc dość częste są w gwarach tucholskich, kociewskich (podobnie jak w południowokaszubskich), por. ostali leżąc; jażem go widział stojąc. W gwarach sejneńsko-suwalskich (na pograniczu polsko-litewskim), w polszczyźnie północnokresowej, a także w mowie Polaków z Litwy przesiedlonych na ziemie północne i zachodnie pojawia się imiesłów przysłówkowy uprzedni (‑wszy, ‑łszy) nie tylko w znaczeniu czynności uprzedniej, ale również w funkcji przydawki i orzecznika, por. Oni byli gdzieści wyszedszy; antonówki już doszedszy. Składniowe konstrukcje imiesłowowe zanikają. Imiesłowowe okoliczniki są zastępowane przez wyrażenia przyimkowe, np. po lezoncku, po śpioncku, inne – przez składniowe konstrukcje B. z bezokolicznikiem. Por. Imiesłowy, Składnia dialektalna, Składnia dialektalna – wpływy obce, Składniowe konstrukcje z bezokolicznikiem.
