Tekst gwarowy 5 — Bugaj (B. Karaś)

Barbara Karaś Barbara Karaś

Tekst nagrała Halina Karaś, wstępny zapis – Monika Kresa, weryfikacja zapisu i opracowanie – Halina Karaś.

Barbara Karaś, z domu Bugno, ur. w 1933 r. w Bugaju. Była najmłodszym dzieckiem w wielodzietnej rodzinie. Ojciec był miejscowym kowalem i wiejskim poetą (jego brat na początku XX wieku kształcił się w jasielskim gimnazjum, a następnie studiował we Lwowie, gdzie zmarł trzy miesiące przed święceniami kapłańskimi). Ukończyła 4 klasy szkoły podstawowej w Bugaju. Po wojnie poszła do Biecza do klasy VII (ostatniej klasy szkoły podstawowej) i jednocześnie do I klasy szkoły krawieckiej, ale musiała przerwać naukę ze względu na biedę i śmierć ojca. Po wyjściu za mąż pracowała na niewielkim gospodarstwie (niecałe 2 ha) i wychowywała czworo dzieci. W 1971 r. ukończyła kurs krawiecki i zaczęła pracować jako chałupniczka. Nie wyjeżdżała nigdzie na dłużej z rodzinnej wsi.

Informacja: jeśli nie możesz odsłuchać nagrania, skorzystaj ze wsparcia znajdującego się na stronie Adobe)

Tak ta chołpa wyglo^undała, ze w piekarni to była tako ława, do siedzynio, deska i takie podpórki. No, dzie tam krede^ynsa były, jakie tam coś na na ścianie był taki wiysok co, co sie wiyjsało na tym gorcki, gornuski. Krydynsów za… a nawet by nie wsed kredens, bo dzie. W jednym ko^uncie było łóżko, w drugim ko^uncie było łóżko, no ji stolicek jakisik i ława do siedzynio ji i i tego. No to sie wiysało to. No ji było może ze dwa jakie tab^łorki, a tak to były klocki. My siadywały na klockak. Tatuś urznuł z drzewa takie klocki fajne, my tak lubiały na tym siedzieć i to my dzieci siedziały na klockak. A do jedzynio to zawsze godali: kto siedzi do jedzynio, to nie urośnie, a kto bedzie stoł, to urośnie. Bo nie było na cym siedzieć, to tak nom powiedzieli. No to my wszystkie chciały stoć, bo my chciały uróś. A tatuś to tak. Jak przyśli z kuźnie, to zawsze jak zjedli wiecerzóm, no to lubieli siadywać na na ty kuchni, jak to teroz mówiom, na ty blase i tak. My p^łosły spać, a ^łoni se siedzieli, b^ło spać ni mogli, to śpiywali zawsze pieśni, rózne. No tak my były naucone, ale jak… I musiałymy pociórek, jak przyśli z kuźnie, to budzili. Nie klyncałymy, ale tatuś mówili: „no, teroz bedzie rózaniec". No ji ^łodmówiłymy rózaniec i tatuś p^łotem se już siedzieli i śpiywali. Jak sie jóm zakciało spać, to dopiyro p^łośli spać. A tak to. W piykarni nie było podłogi, w izdebce była podłoga. No ale… downi nie było szofy na na na łachy. Niii. Była skrzynia. Tako była skrzynia i w ty skrzyni dopiyrok były łachy, tam układali łachy, wszyskie. ^łObrazów to było wkoło ściany nawiysane, jedyn koło drugieg^ło i stroiło sie kwiotkami. Taki^ymi z bibo^uły. Wystrojone były te, ^łobrazy. Ano, nojpiyrse to było serce Jezusa i serce Maryji, z jedny stróny ^łokna i z drugi stróny ^łokna było serce Jezusa, serce Maryji. P^łotym tak: Rodzina Świynto, Dwunastu Apostołów, Wieczerza Pańska. No. No, Matka Bosko Czyⁿstoch^łowsko. No, nawet jeszcze do tego casu jes, bo mamusia m^łoja była na koronacji w Tuchowie. W tysiunc dziewiyńcet czecim roku. I przywieźli te Matke Boskom koronowanom. No, do dziś dnia jest. I no ji dużo ^łobrazów było świyntych, tam, świynci byli tyż. Matka Bosko to z Dziecio^untkiem Jezus, no. Ojej, za m^łoji pamiynci jesce były dymne chołpy, takie co, tego, co nie było ino takie… dynarek by^uł w kącie, tako nolepa, dynarek i pod tym dynarkiem sie poliło. To jak zasłam do k^łoleżanki to, to było pełno dymu, tak w ^łocy gryzło. To anim wejś ni m^łogła do tego dómu. To tak ludzie g^łotowali, a było corno w pie^ykarni, nic nie było widać, ino takie spolo^une te, ^łod dymu, p^łowała tako. Mamusia tam nosili, do ty dymny chołpy cebule dymke, żeby sie wydymiła, to tam położyli na nolepie to sie tak porzo^undnie wydymiła, była dobro dymka. No. I… to dymnych chołp jeszcze za mnie było we Szczesynie, w Rozymbarku i jeszcze była w Racławicach tako chołpa dymno, to za m^łoich casów jeszcze dobrze pamiyntom, byłam tam dziesio^untki razy, bo miałam k^łoleżanke tam.