Leksykon terminów

Leksykon terminów i pojęć dialektologicznych



Halina Karaś

Powrót do listy haseł

Celownik liczby pojedynczej rzeczowników męskich

Celownik liczby pojedynczej rzeczowników męskich

Halina Karaś   

Celownik liczby pojedynczej rzeczowników męskich. W C. lp. rzeczowników męskich rozkład końcówek ‑u oraz -owi może się nieco różnić od stan ogólnopolskiego, np. bratowi, kotowi, ale chlebu, stołu. W dialekcie wielkopolskim po spółgłoskach miękkich występuje tu końcówka ‑ewi (koniewi, Jasiewi, majewi), a w Polsce centralnej także po spółgłoskach twardych, np. wołewi, chłopakewi (zob. Oboczność ‑ew‑//‑ow). Osobliwością Mazowsza i części gwar Polski północnej od Borów Tucholskich, przez Kociewie, gwary malborsko-lubawskie, po część Warmii i Mazur (granica przechodzi koło Olecka, Siedlec, Sochaczewa, Tucholi, Kościerzyny, Malborka i Lubawy) jest końcówka ‑owiu powstała z kontaminacji dwu końcówek celownika ‑u )( ‑owi, por. bratowiu, ojcowiu, wilkowiu. Końcówka ta może przybierać postać -oziu: bratoziu, ojcoziu, sąsiadoziu, wilkoziu lub -oju: bratoju, ojcoju, sąsiadoju, wilkoju, traktoroju, nauczycieloju, lekarzoju na skutek zaniku wargowości w grupie spółgłoskowej powstałej w wyniku asynchronicznej wymowy miękkich spółgłosek wargowych.

 
 
Powrót do listy haseł
 
 
 
 

 

 

ISBN: 978-83-62844-10-4 © by Authors. Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Operacyjny: „Dziedzictwo kulturowe / Kultura ludowa”). Wykonanie: ITKS