Tekst 1 – Praca magisterska o Janie Karnowskim

W tekście kolorem czerwonym oznaczono głoskę szwa - ë
Znak „ã” oznacza szeroką tylną artykulację samogłoski nosowej ą, jak w wyrazie [trãvaj]

Praca magisterska o Janie Karnowskim

Moja magisterska rob^łeta bandze ^łe Janie Kyrnowścim i jak ^łen pisół artikle w P^łom^łerścim słowie i Mestwinie. I ty so taci gazetë, chtërne bëłë wëdywane w dwudziestoleciu międzywojennym ^łed dwadzestig^łe tszecyg^łe roku do tszedzestig^łe dzewiontig^łe, do pocz’ątku drëdżi ^łejnë swiatowi^j. No ji Karności tam pisół ^łe róż’nych tematach, przede wszëtcim ^łe historii Kaszëb, ^łe historii rodów kaszëbsz’cich, a tisz’ ^łe geografii, ^łe tacich językowich sprawach. Napszut musza przejrzec te wszëtc’i numerë, b^ło te gazetë wydawane bëłë każdigo dnia i przejrzec je i tam, gdze Karnowści cos pisuł tej własz’nie to wëbrac, poklasyfikować na różny tematë, no tak jak mówiła, historyczny tematë, jãzëk^łewi, geologiczny, geograficzny. No i to potem banda omawiała, no i tak mëśla, źe ^łeglowo to bandze tak wëzdrzało. Na pocz’ątku bandze tysz taci wprowadzeni jak to bëło w dwadzescalecym, jak wëzdrzała prasa p^łem^łorsko i kaszëbsko, no i tedë przejsc już do samig^łe Karnowścig^łe, do jeg^łe artiklów i ^łemówic je i tak to bandze wëzdrzało.

P^łechudóm z Czëczków, to je k^łel Czarnowa, gdze so Karnowści ^łurodzył, także ju mësz’lała zawsz’e ż’ebe pisac albo ^łe Karnowścim albo ^łe Annie Łajming, a ż’e m^łejim promotorem je profesor Linkner, tej ^łen tak mje zasugerowył, ż’e m^łeż’e lepi^j tego Karnowścig^łe wząsc.

Karnowści należuł do Młodokëszebów i tyś stąt jeg^łe ^łudba beło tako, ż’ebë tak jak ^łon pisył w swojich wisztach „Ju bem leno chcył, żebë m^łeji m^łewë, co ju Pón Bóg duł nie pszëkrëłë grobë. I tyś jeg^łe poezje je cały tako baro nastawiony na słow^ło kaszëbści, ż’ebë ^łeno przetrwało i ^łen widzy tiś w dodomach, w rodzënie, to słowo kaszëbści, że stamtątk ^łeno wërosło i tam trzeba to pilnowac, ż’ebë jeszcze przez wiele, wiele lat m^łeg^ło so rozwijac i ż’ebë, no ż’ebë przetrwało nie. To je trocha, kusk p^łe, no m^łeż’e p^łelasząco troszka, ale mie so baro dobrze jeg^łe poezja, jego artikle czëtu, je to taczim prostim jãzeka, m^łeż’e tacz’im niewëgórowanym, b^łe ^łen z wykształcenia beł sendzią i to taci prosti baro, tysz historicz’ny jãzëk dla mnie, ale nie je tak źle.