Leksykon terminów

Leksykon terminów i pojęć dialektologicznych



Halina Karaś

Powrót do listy haseł

Formy analityczne czasu przeszłego

Formy analityczne czasu przeszłego. Formy czasu przeszłego jedynie z zaimkiem w funkcji wykładnika osoby, typu ja był, ty widział, my znali, wy chodzili, są rzadkie w gwarach polskich. Występują wyłącznie lub obocznie do form końcówkowych w gwarach pogranicza wschodniego (polsko-białoruskiego i polsko-ukraińskiego), południowo-wschodniej Małopolski, a także w części zachodniej Pogórza (np. w gwarze podegrodzkiej), części gwar północnopolskich (od Suwalszczyzny przez płd. część Mazur po Kociewie i Bory Tucholskie). Na pograniczu wschodnim ich żywotność wspiera wschodniosłowiański (analityczny) typ czasu przeszłego. Są one rozpowszechnione również w polszczyźnie kresowej, zarówno w północno-, jak i w południowokresowej, choć nie na wszystkich obszarach kresowych są wyłączne. Przykładowo – na Kresach północno-wschodnich typowe są dla Wileńszczyzny, natomiast rzadko występują na Kowieńszczyźnie, gdzie panuje typ końcówkowy chodziłaś // chodziłasz, robilim, chodzilim.

 
 
Powrót do listy haseł
 
 
 
 

 

 

ISBN: 978-83-62844-10-4 © by Authors. Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Operacyjny: „Dziedzictwo kulturowe / Kultura ludowa”). Wykonanie: ITKS