Mapa serwisu | Zalipie

Wieś Zalipie dziś

Izabela Stąpor   

Nazwa wsi oraz gwarowa postać jej dopełniacza i miejscownika: Zalipie, Zalipia, (w) Zalipiu

Przymiotnik od nazwy wsi: zalipiański, zalipski

Gmina: Olesno

Powiat: dąbrowski

Położenie wsi: Zalipie leży ok. 13 km od Dąbrowy Tarnowskiej (w kierunku północno-zachodnim) i w odległości ok. 27 km od Tarnowa (w kierunku północnym). Gmina Olesno leży w południowo-wschodniej Polsce, na pograniczu Pogórza Karpackiego i Kotliny Sandomierskiej. Gmina zajmuje obszar 77,77 km² (użytki rolne: 82%, użytki leśne: 8%), co stanowi 14,76% powierzchni całego powiatu. Należą do niej następujące sołectwa: Adamierz, Ćwików, Dąbrówka Gorzycka, Dąbrówki Breńskie, Niwki, Olesno, Oleśnica, Pilcza Żelichowska, Podborze, Swarzów, Wielopole, Zalipie.

Województwo: małopolskie

W latach 1975-1998 gmina należała do województwa tarnowskiego.

Ludność: 743 osób

Powierzchnia wsi: 8,05 km²

Wieś Zalipie słynie z malowanych chat i zagród, stąd często nazywana jest malowaną wsią. Zwyczaj ozdabiania wiejskich izb kwiecistymi malunkami wywodzi się z końca XIX wieku i był typowym sposobem dekoracji domostw w wielu regionach. W Zalipiu jednak malowidła wykonywano także na zewnętrznych ścianach budynków, studniach i płotach, jak również na piecach, sufitach i sprzętach domowych. Obecnie w Zalipiu znajduje się obecnie ok. 20 malowanych domów.

Wybitną malarką, która rozsławiła Zalipie była Felicja Curyłowa (1904-1974). Jej dom jeszcze za życia malarki był odwiedzany przez turystów. Wnętrze domu jest zdobione ornamentami wykonanymi przez artystkę, a ponadto wycinankami i malowankami na papierze. W mieszkaniu znajdują się oryginalne meble oraz narzędzia rolnicze, sprzęty, naczynia, elementy stroju ludowego, oleodruki i pamiątki po zmarłej artystce . Obecnie zagroda stanowi część Muzeum Okręgowemu w Tarnowie, a jej opiekunką jest wnuczka Pani Wanda Racia (wnuczka Felicji Curyłowej).

Obecnie tradycja malarska jest wciąż podtrzymywana. Dziś zalipiańskie zdobnictwo uprawiają gospodynie seniorki i młodsze pokolenie, które pracują w "Domu Malarek".

 
« poprzedni artykuł   następny artykuł »
 
 
 
 

 

 

ISBN: 978-83-62844-10-4 © by Authors. Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Operacyjny: „Dziedzictwo kulturowe / Kultura ludowa”). Wykonanie: ITKS